W obecnej sytuacji gospodarczej coraz więcej osób boryka się ze wzrostem wysokości rat i problemem z utrzymaniem płynności finansowej. Wraz z narastającym problemem zadłużenia wiele osób zastanawia się czy skorzystać z upadłości konsumenckiej. W tym artykule podpowiemy, co trzeba rozważyć, by odpowiedzieć sobie na pytanie czy upadłość konsumencka jest w ogóle rozwiązaniem dla mnie?
Zgodnie z raportem BIG InfoMonitor pod koniec 2022 [1] roku zadłużonych było około 2,68 mln Polaków, a zadłużenie polskich gospodarstw domowych wynosiło niemal 79 mld zł. Z roku na rok wzrasta też ilość osób decydujących się na złożenie wniosku o upadłość konsumencką. Na pierwszy rzut oka takie rozwiązanie wydaje się bardzo korzystne. Osoby obarczone długami kuszone są wizją oddłużenia i rozpoczęcia nowego życia bez wierzycieli i komorników. Jednak w rzeczywistości odpowiedź na pytanie, czy upadłość konsumencka jest dla mnie, niestety nie zawsze bywa prosta i jednoznaczna.
Decyzja uzależniona jest od indywidualnej sytuacji każdego Klienta. Szczegółowe omówienie indywidualnej sytuacji z prawnikiem z pewnością pomoże podjąć decyzję. Nasza Kancelaria z siedzibą w Krakowie świadczy pomoc w tym zakresie. W tym artykule natomiast przedstawiamy ogólne warunki dopuszczalności ogłoszenia upadłości.
Kiedy mogę ogłosić upadłość konsumencką?
Osoby fizyczne zmagające się z zadłużeniem mogą skorzystać z instytucji upadłości konsumenckiej gdy spełnią łącznie dwa warunki: pierwszym z nich jest posiadanie statusu konsumenta, drugim bycie w stanie niewypłacalności. Jak wskazywał Sąd Najwyższy w post. z 19.12.2002 r., V CKN 342/01 Każda z dwóch przyczyn ogłoszenia upadłości ma samodzielny charakter, a to oznacza, że dysponujący sporym majątkiem dłużnik będzie uznany za upadłego, jeżeli zaprzestał w sposób trwały płacenia długów.
Byli przedsiębiorcy
Zgodnie z art. 4911 ust.1 ustawy prawo upadłościowe upadłość konsumencka przewidziana jest dla osób, które nie prowadzą działalności gospodarczej. Po nowelizacji przepisów z marca 2020 roku także byli przedsiębiorcy mogą starać się o postępowanie upadłościowe przewidziane w tym trybie. Jak mogą to zrobić?
W obecnej chwili wystarczy, aby składający wniosek o upadłość były przedsiębiorca udowodnił, że nie prowadzi działalności gospodarczej na dzień składania wniosku. Wystarczy wraz z wnioskiem przedłożyć odpowiedni dokument, na przykład wyciąg z CEIDG, w którym widnieje informacja o wykreśleniu działalności gospodarczej. Nie ma przeszkód formalnych, aby zamknąć działalność tuż przed momentem złożenia wniosku o upadłość.
Niewypłacalność osoby fizycznej
Drugim warunkiem niezbędnym do tego, aby sąd ogłosił upadłość konsumencką jest stan niewypłacalności. Pojęcie to definiuje art. 11 ust. 1 Prawa upadłościowego. Zgodnie z jego treścią Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Chodzi tu o takie należności, których termin zapłaty już minął, a wierzyciel może już ich dochodzić przed sądem.
Może dojść do sytuacji, w której dłużnik teoretycznie ma wystarczający majątek (np. dom, w którym mieszka) ale majątek ten nie ma charakteru płynnego, co powoduje, że dłużnik nie ma z czego płacić swoich długów.
Trwały stan niewypłacalności
Niewypłacalność musi mieć charakter trwały. Przejściowy brak płynności finansowej czy nieregularne spłacanie swoich zobowiązań nie są wystarczające. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 19 stycznia 2011 r. sygn. akt V CSK 211/10 wypowiedział się w kwestii interpretacji czym stan niewypłacalności jest. W ww. wyroku Sąd Najwyższy zauważył:
„krótkotrwałe wstrzymanie płacenia długów wskutek przejściowych trudności nie jest podstawą ogłoszenia upadłości, gdyż o niewypłacalności w rozumieniu art. 11 ust. 1 PrUpN można mówić dopiero wtedy, gdy dłużnik z braku środków przez dłuższy czas nie wykonuje przeważającej części swoich zobowiązań”.
W tym miejscu warto jednak zauważyć, że w przypadku upadłości konsumenckiej wystarczy, że tylko jedna z wielu wierzytelności nie jest regulowana, aby można było uznać, że zachodzi stan niewypłacalności. Pod kątem oceny zasadności wniosku ważne jest, aby niespłacone zobowiązania były wymagalne.
Podsumowanie
Aby w ogóle rozpocząć analizę sytuacji dłużnika pod kątem złożenia wniosku o upadłość, na początku konieczna jest weryfikacja statusu „konsumenta” i ocena stanu majątkowego pod kątem zaistnienia niewypłacalności. Kolejno, każdy dłużnik myślący o upadłości konsumenckiej musi zmierzyć się z pytaniem – czy w jego wypadku ogłoszenie upadłości będzie korzystne? O tym opowiadamy w następnym artykule.
Zdjęcie autorstwa Pixabay z Pexels:
[1]https://media.big.pl/publikacje/797328/raport-infodlug-w-roku-drozyzny-polacy-zwiekszyli-zaleglosci-o-6-4-mld-zl-do-79-mld-zl (dostęp 01.05.2023 r.)